U Hidrologiji postoje dva termina koja ukazuju na problem koji nas zadesi svaki put kad padne veća kiša. Prvi je INFILTRACIJA i odnosi se na mogućnost tla da upije vodu. Drugi INTERCEPCIJA i odnosi se na vodu koja ispari sa krošnji drveća, trava i ne stigne do tla. Fale nam oba!

Prvi smo izgubili asfaltiranjem i betoniranjem svega čega smo mogli da se dohvatimo. Centralne gradske opštine imaju manje od 1m2 zelenih površina po stanovniku. Drugi, onda kada smo pustili da političari odlučuju koje nam drvo i koja nam šuma treba.

Treći hidrološki termin koji se zove KOEFICIJENT OTICANJA nismo izgubili, već naprotiv smanjenjem ‘rapavosti’ (voda brže otiče sa betoniranih, asfaltiranih i popločanih površina nego sa prirodnog zemljišta) u mnogome smo ga povećali. Sva kiša koja padne brzo se sliva na ulice.

Da bi do pokretanja vode došlo, neophodan je pre svega nagib. Ako imamo ovaj uslov, onda nam je sledeći uslov ‘obrast’ na površini pod nagibom. Ako je ta površina pod vegetacijom, vrlo značajna, a mnogo puta i sva pala kiša, će se infiltrirati (upiti) u zemljište dok će jedan deo ispariti direktno sa tela biljaka. U slučaju da je ova površina pod nekim veštačkim materijalom (asfalt, beton, kamen, opeka i dr.) najveći deo pale kiše a vrlo često i sva pala kiša će krenuti da se brzo sliva po površini koncentrišući se niz linijski nagib.

Beograd je dobrim delom na brdovitom terenu, tako da nagib svakako imamo. Leva strana od Save i Dunava, nije u dominantnim nagibima ali je zato u topografskoj depresiji koja onemogućava oticanje vode pa se stvaraju barski uslovi. U oba slučaja dominantan problem je površina sa kojih se voda sliva, beton, asfalt, pločnik od kamena, krovovi i dr. Kroz ove površine se samo mali (neznatni) deo vode infiltrira a sva ostala voda se sliva izazivajući, u kombinaciji sa nedostatkom drenaže (kišna kanalizacija, crpne stanice, kanali za odvodnjavanje i dr.) poplave.

Centralne opštine u Beogradu imaju manje od 1m2 zelenih površina po stanovniku, dok je EU prosek 25m2. Očigledno je iz kog razloga svaka veća kiša izaziva poplave u gradu.

Sekundarni problem u slučaju Beograda ali primarni u smislu vodosnabdevanja u Republici je nedostatak infiltracije koji prihranjuje izdani i izvore. Krčenje šuma, devastacija njihovog sklopa, prosecanje šumskih puteva i vlaka u gornjim delovima sliva, izaziva koncentrisanje vode i njen oticaj niz površinu tla što za posledicu ima zamućenje reka, iz kojih se mnoga mesta snabdevaju vodom za piće i smanjenje infiltriranih voda u tlo koje prihranjuju izvore.

I to vam je tako.